ธนาคารชีวภาพมะเร็งรามาธิบดี ได้รับรอง ISO 20387 : 2018 แห่งแรกในไทย พร้อมขยายการเข้าถึงวิจัยต่อเนื่องทุกระดับ
เมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม ณ ห้องประชุมอรรถสิทธิ์ เวชชาชีวะ ชั้น 5 อาคารสิริกิติ์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล โดย ศูนย์มะเร็ง ภายใต้กลุ่มศูนย์เพื่อความเป็นเลิศ จัดแถลงข่าว “ธนาคารชีวภาพสำหรับโรคมะเร็งรามาธิบดี (Ramathibodi Tumor Biobank) ได้รับการรับรองมาตรฐาน ISO 20387 : 2018 ด้านธนาคารชีวภาพเป็นแห่งแรกในประเทศไทย พร้อมขยายการเข้าถึงด้านวิจัยต่อเนื่องในทุกระดับ” ขึ้น เพื่อเผยแพร่ความรู้และความสำเร็จครั้งสำคัญของการจัดตั้งโครงการธนาคารชีวภาพสำหรับโรคมะเร็งรามาธิบดี (Ramathibodi Tumor Biobank) ในการเป็นคลังจัดเก็บตัวอย่างทางคลินิกที่มีคุณภาพสูง และเป็นศูนย์กลางให้ความช่วยเหลือด้านงานวิจัยชีวการแพทย์ด้านโรคมะเร็ง สำหรับบุคลากรทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้สามารถสร้างงานวิจัยและนวัตกรรมใหม่ๆ ในการวินิจฉัยและรักษาผู้ป่วยมะเร็งชาวไทยได้ อีกทั้งมีความพร้อมที่จะเปิดให้บริการด้านธนาคารชีวภาพกับหน่วยงานและองค์กรที่สนใจ เพื่อสนับสนุนให้เกิดงานวิจัยมะเร็งแบบสหสถาบันกับองค์กรทั้งในและนอกประเทศ จากผลสำเร็จในครั้งนี้ ทำให้ธนาคารชีวภาพสำหรับโรคมะเร็งรามาธิบดี (Ramathibodi Tumor Biobank) ได้รับการรับรองมาตรฐาน ISO 20387: 2018 ด้านธนาคารชีวภาพเป็นแห่งแรกในประเทศไทย
ศ.คลินิก นพ.อาทิตย์ อังกานนท์ คณบดีคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวถึงความสำเร็จในครั้งนี้ว่า ในปัจจุบันมีผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคมะเร็ง เข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลรามาธิบดีเป็นจำนวนมากกว่า 4,800 รายต่อปี ซึ่งการรักษาโรคมะเร็งจัดอยู่ในกลุ่มโรคที่มีค่าใช้จ่ายสูง รวมทั้งแนวทางการรักษาโรคมะเร็งแบบการแพทย์แม่นยำ จำเป็นต้องใช้หลักฐานทางการแพทย์ที่ได้จากการศึกษาวิจัยในห้องปฏิบัติการและในระดับคลินิก ซึ่งใช้เงินงบประมาณในการวิจัยสูง ส่งผลให้ค่าใช้จ่ายในการรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งสูงขึ้น
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ได้ให้ความสำคัญในเรื่องนี้เป็นอย่างมาก จึงได้จัดตั้งธนาคารชีวภาพสำหรับโรคมะเร็งรามาธิบดีขึ้น เพื่อเป็นแหล่งรวบรวมตัวอย่างทางคลินิกของผู้ป่วยที่เหลือจากขั้นตอนการวินิจฉัยและรักษามะเร็ง ไว้ใช้ทำวิจัยในระยะยาว ทั้งยังเป็นการส่งเสริมให้เกิดการจัดระเบียบการเก็บตัวอย่างทางคลินิกและข้อมูลชีวภาพของผู้ป่วยมะเร็งอย่างมีระบบ และมีประสิทธิภาพ และสนับสนุนให้เกิดการศึกษาวิจัยเชิงลึกทางพยาธิโมเลกุลโรคมะเร็งแบบสหสาขา ร่วมกับการวิเคราะห์ข้อมูลทางคลินิกที่ได้จากทะเบียนมะเร็งรามาธิบดี โดยหวังว่าผลการวิจัยเหล่านี้ จะส่งผลให้เกิดการพัฒนารูปแบบการวินิจฉัยและรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งแบบใหม่ได้เองในไทย ได้ในอนาคต จากความสำเร็จในครั้งนี้ที่ธนาคารชีวภาพสำหรับโรคมะเร็งรามาธิบดี ได้รับการรับรองมาตรฐาน ISO 20387: 2018 ด้านธนาคารชีวภาพเป็นแห่งแรกในประเทศไทย ถือเป็นความสำเร็จครั้งสำคัญที่จะช่วยให้เกิดการพัฒนาและต่อยอดการดำเนินการของเราในอนาคตได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็นความร่วมมือกันกับหน่วยงานต่างๆ หรือการเปิดให้บริการด้านธนาคารชีวภาพในอนาคต
นพ.ยงยศ ธรรมวุฒิ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวถึงการรับรองมาตรฐาน ISO ในครั้งนี้ว่า มาตรฐาน ISO ที่เกี่ยวข้องกับธนาคารชีวภาพคือ ISO 20387 ซึ่งว่าด้วยมาตรฐานระบบบริหารคุณภาพและการจัดเก็บตัวอย่างและข้อมูลทางชีวภาพที่เกี่ยวข้อง ได้กำหนดข้อกำหนดทั่วไปหลายประการซึ่งครอบคลุมขั้นตอนต่างๆ เพื่อจัดการกับทรัพยากรชีวภาพแต่ละประเภท ครอบคลุมการเก็บตัวอย่าง ตั้งแต่ การรับ การติดแท็ก การจำแนกประเภท รวมถึงการตรวจสอบคุณภาพ และการจัดเก็บ ตลอดจนกระบวนการจัดการข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับตัวอย่างทางชีวภาพ การกระจาย การขนส่ง และการทำลายตัวอย่าง มาตรฐานนี้ยังครอบคลุมถึงข้อกำหนดในการปกป้องข้อมูลที่เป็นความลับและการรักษาความเป็นกลางของธนาคารชีวภาพ ซึ่งหน่วยงานสำนักมาตรฐานห้องปฏิบัติการ (สมป.) กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เป็นหน่วยงานที่ให้การรับรองมาตรฐานธนาคารชีวภาพ ISO 20387 อ้างอิงจากมาตรฐานของ Asia Pacific Accreditation Cooperation (APAC) ในประเทศไทย ซึ่งปัจจุบัน มีความตื่นตัวในการริเริ่มจัดตั้งธนาคารชีวภาพเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งองค์กรภาครัฐและเอกชน ในด้านการแข่งขันและการเปรียบเทียบการบริการ นอกเหนือจากคุณภาพสิ่งจัดเก็บ วิธีการเก็บรักษา การประกันคุณภาพ มีการตรวจสอบย้อนกลับ และการจัดจำหน่ายตัวอย่าง การได้รับการรับรองมาตรฐาน ISO 20387 เป็นตัวบ่งชี้ศักยภาพของ biobank ที่ง่ายและชัดเจนต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย รวมถึงผู้บริจาค ผู้ใช้บริการ และนักลงทุน ถึงความสามารถและความน่าเชื่อถือ เพิ่มความมั่นใจของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียต่อความสามารถของธนาคารชีวภาพในการให้บริการที่ได้มาตรฐานอย่างสม่ำเสมอ และเป็นไปตามข้อกำหนดที่สำคัญของนานาประเทศ
ทั้งนี้ เราจะมีการตรวจติดตามการดำเนินการตามมาตรฐาน ISO 20387 อย่างต่อเนื่องทุก 2 ปี เพื่อรักษามาตรฐานการดำเนินงานตามระบบบริหารคุณภาพ รวมถึงกองทดสอบความชำนาญ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ สามารถดำเนินการต่อยอดให้บริการการทดสอบความชำนาญด้านตัวอย่างทางชีวภาพมนุษย์ ภายใต้ข้อกำหนด ISO 17043 ต่อจากโครงการวิจัยที่พัฒนาโดยธนาคารชีวภาพสำหรับโรคมะเร็งรามาธิบดี ร่วมกับเครือข่ายธนาคารชีวภาพสหสถาบัน ให้กับธนาคารชีวภาพทั้งในประเทศและภูมิภาคอาเซียน
รศ.นพ.เอกภพ สิระชัยนันท์ หัวหน้าศูนย์ความเป็นเลิศด้านโรคมะเร็ง คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวถึงการดำเนินงานของศูนย์ฯ ว่า ศูนย์ความเป็นเลิศด้านโรคมะเร็ง (Ramathibodi Comprehensive Cancer Center) ได้ดำเนินการจัดระบบการบริหารจัดการในการดำเนินการตรวจดูแลรักษาผู้ป่วยมะเร็งแบบครบวงจร เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการดูแลผู้ป่วยโรคมะเร็ง ตลอดจนเพิ่มงานวิจัยและสร้างนวัตกรรมที่มีคุณภาพในระดับสากล สามารถจดสิทธิบัตรได้ รวมทั้งส่งเสริมให้มีการพัฒนาวิธีการตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคมะเร็งของคณะฯ ให้อยู่ในระดับสากล
นอกจากงานบริการผู้ป่วยและงานทางด้านวิชาการแล้ว ก็ยังให้บริการวิจัยเชิงลึก โดยมีธนาคารชีวภาพสำหรับโรคมะเร็งแบบครบวงจร ซึ่งอยู่ภายใต้ศูนย์ความเป็นเลิศด้านโรคมะเร็ง เป็นหน่วยงานหลัก ภายใต้ความร่วมมือกับสาขาวิชาเวชศาสตร์ปริวรรต และสำนักงานวิจัย วิชาการและนวัตกรรม คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ซึ่งธนาคารชีวภาพสำหรับโรคมะเร็งรามาธิบดี ได้เริ่มดำเนินการเก็บรวบรวมตัวอย่างชิ้นเนื้อมะเร็ง ชิ้นเนื้อปกติ องค์ประกอบของเลือด และสารคัดหลั่งต่างๆ เช่น เซรั่ม พลาสม่า ที่เหลือจากการวินิจฉัยรักษาผู้ป่วยมะเร็ง มาเก็บรักษาแบบแช่แข็ง ตั้งแต่ปี พ.ศ.2557 รวมจำนวนตัวอย่างทางคลินิกที่จัดเก็บไว้ในปัจจุบันมากกว่า 40,000 ตัวอย่าง จากผู้ป่วยมะเร็งกว่า 4,000 รายที่ยินยอมเข้าร่วมโครงการ ธนาคารชีวภาพสำหรับโรคมะเร็งแบบครบวงจรรามาธิบดี จัดตั้งขึ้นเพื่อมุ่งหวังให้เกิดการสนับสนุนด้านการศึกษาวิจัยเชิงลึกระดับชีวโมเลกุลด้านโรคมะเร็งร่วมกันระหว่างอาจารย์แพทย์คลินิกสาขาต่าง ๆ อาจารย์แพทย์นักวิจัย และนักวิทยาศาสตร์การแพทย์ เพื่อเร่งพัฒนาวิธีการวินิจฉัยและรักษาโรคแบบใหม่ให้กับผู้ป่วยมะเร็ง ก่อประโยชน์ให้เกิดแก่ผู้ป่วยโรคมะเร็งชาวไทยทั้งในปัจจุบันและในอนาคต
นพ.ณรงค์ฤทธิ์ มัศยาอานนท์ รองคณบดีฝ่ายคุณภาพและศูนย์ความเป็นเลิศ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวถึงการต่อยอดผลสำเร็จในอนาคตว่า ผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาโรคมะเร็งที่โรงพยาบาลรามาธิบดี หากต้องการที่จะได้รับการเก็บตัวอย่างทางคลินิกที่เหลือจากการวินิจฉัยและรักษา เช่น ชิ้นเนื้อมะเร็ง ชิ้นเนื้อปกติ สารคัดหลั่งต่างๆ เซรั่ม พลาสมา สารพันธุกรรมดีเอ็นเอจากน้ำลาย เลือด และเม็ดเลือดขาว สามารถปรึกษาแพทย์เจ้าของไข้ ซึ่งถ้าผ่านเกณฑ์การเก็บ ก็จะได้รับการจัดเก็บตัวอย่างทางคลินิกโดยการแช่แข็งโดยไม่มีค่าใช้จ่าย ภายในธนาคารชีวภาพสำหรับโรคมะเร็งแบบครบวงจร จากนั้นตัวอย่างทางคลินิกเหล่านี้จะถูกนำไปทำการศึกษาวิจัยเพื่อพัฒนาวิธีการวินิจฉัยและรักษาผู้ป่วยโดยทีมแพทย์และนักวิจัยจากหลากหลายสาขา
นอกจากนี้ยังสามารถนำไปตรวจทางห้องปฏิบัติคลินิกด้านพยาธิโมเลกุลและจีโนม เพื่อช่วยเลือกการรักษาแบบการแพทย์แม่นยำที่เหมาะสมกับผู้ป่วยได้ด้วย ซึ่งความสำเร็จสำคัญ ภายหลังจากการก่อตั้งธนาคารชีวภาพสำหรับโรคมะเร็งแบบครบวงจร คือเกิดการสร้างผลงานวิจัยด้านเวชศาสตร์ปริวรรต (Translational Medicine) และด้านงานวิจัยคลินิก (clinical research) ในวารสารที่มีชื่อเสียงระดับนานาชาติมากขึ้น
โดยจะมีการต่อยอดความสำเร็จ ทั้งในระยะสั้น คือการเป็นหน่วยงานต้นแบบในการศึกษาดูงานธนาคารชีวภาพของประเทศ พร้อมที่จะให้คำแนะนำ และแชร์ประสบการณ์ รวมถึงองค์ความรู้ในการพัฒนาระบบบริหารคุณภาพตามมาตรฐาน ISO 20387 แก่องค์กรอื่นๆ
ส่วนในระยะกลาง จะเป็นแหล่งให้บริการจัดเก็บตัวอย่างทางชีวภาพมนุษย์ให้กับโครงการวิจัยทางคลินิก และองค์กรที่สนใจ รวมถึงการจำหน่าย Ramathibodi Tumor Biobank software ภายใต้สิทธิบัตรของมหาวิทยาลัยมหิดล ซึ่งเป็นระบบบริหารจัดการธนาคารชีวภาพ ที่มีมาตรฐานเทียบเท่าระดับสากล ให้กับหน่วยงานอื่นๆ
และในระยะยาว จะดำเนินการเปิดเป็นแหล่งบริการเตรียมตัวอย่างทางชีวภาพมนุษย์เพื่องานวิจัย ให้กับนักวิจัยทั้งใน และนอกคณะฯ ส่งเสริมงานวิจัยสหสถาบันกับทั้งภายในและนอกประเทศ เพื่อให้เกิดการสร้างนวัตกรรมใหม่ๆในการวินิจฉัยและรักษาโรคมะเร็งได้เองในประเทศไทย เช่น การพัฒนาวิธีการตรวจพบโรคมะเร็งตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ซึ่งจะช่วยเพิ่มผลสำเร็จในการรักษาให้หายขาด ส่งผลให้ผู้ป่วยมะเร็งมีชีวิตยืนยาวและมีคุณภาพชีวิตดีขึ้น ลดการพึ่งพาเทคโนโลยีจากต่างประเทศ ลดภาระทางเศรษฐกิจของประเทศ จากค่าใช้จ่ายด้านการรักษามะเร็งในผู้ป่วยที่จะลดลงในระยะยาว
ผลงานอันโดดเด่นของธนาคารชีวภาพสำหรับโรคมะเร็งรามาธิบดี สู่การได้รับการรับรองมาตรฐาน ISO 20387: 2018 ด้านธนาคารชีวภาพเป็นแห่งแรกในประเทศไทย
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
กก.นโยบายน้ำเมา ไฟเขียว ขายเหล้า 5 วันพระใหญ่ในสนามบิน เล็งขยายให้สถานีรถไฟอีก
ตรวจสอบกทม. พบพิรุธอื้อ จัดซื้อเครื่องออกกำลังกาย ยังไม่ฟันใคร ชี้อยู่ในกรอบเวลา
ชัชชาติเสียใจ ‘ผู้บริหารคุกคามทางเพศ’ สอบแล้วพิสูจน์ไม่ได้ ‘ให้ลาออก’ เพื่อความสบายใจ
