กีรติ กิจมานะวัฒน์
ผ่านไป 1 ปี กับบทบาทหน้าที่
กรรมการผู้อำนวยการใหญ่ AOT
ในวันนี้ หากจะให้นึกถึงชื่อซีอีโอคนรุ่นใหม่ ที่มีความสามารถโดดเด่น คุมการบริหารจัดการองค์กรที่มีมูลค่าเป็นแสนๆ ล้านบาท และครบเครื่องในฝืมือ กับความสามารถจัดการสิ่งต่างๆ ฝ่าฟันทุกปัญหา จนผ่านพ้นไปได้ในทุกสถานการณ์
ชื่อต้นๆ ที่ทุกคนนึกถึง คือ ดร.กีรติ กิจมานะวัฒน์ กรรมการผู้อำนวยการใหญ่ บมจ.ท่าอากาศยานไทย หรือ ทอท. (AOT)
ซึ่งกรรมการผู้อำนวยการใหญ่ AOT ถือเป็นผู้บริหารแกนหลักหนึ่งในการร่วมกันกับหน่วยงานต่างๆ ในการผลักดันประเทศไทยเป็นศูนย์กลางด้านการบิน (Aviation Hub) ของภูมิภาค เพื่อสนับสนุนเศรษฐกิจของประเทศ โดยเฉพาะด้านการท่องเที่ยว และการลงทุน เป็นหนึ่งในนโยบายสำคัญของรัฐบาลภายใต้การนำของ นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี
จากวันที่ได้เข้ารับตำแหน่งกรรมการผู้อำนวยการใหญ่ AOT ในเดือนเมษายน 2566 ถึงวันนี้ ผ่านไป 1 ปีเศษ เกิดอะไรขึ้นบ้าง
เมื่อถามถึงความคืบหน้าเกี่ยวกับนโยบายขับเคลื่อนประเทศไทยสู่การเป็นฮับการบินของ ทอท. ดร.กีรติเล่าว่า
“ในส่วนของการเดินหน้านโยบายฮับการบินของประเทศไทย ทาง ทอท.ได้รับโจทย์มาจากท่านนายกรัฐมนตรีในเรื่องของการรองรับการกลับมาของนักท่องเที่ยว รวมไปถึงการเปิดประตูให้ประเทศไทยเป็นประเทศที่นักท่องเที่ยวให้ความสนใจ และอยากเดินทางมา รวมไปถึงการสร้างความประทับใจในการเข้าสู่ประตูของประเทศไทยด้วย
เพราะฉะนั้น หน้าที่ในการดูแลสนามบินทั้ง 6 แห่งของ ทอท. ได้มุ่งเน้นในเรื่องของการปรับปรุงคุณภาพการให้บริการ จุดแรกที่เราได้ดำเนินการ คือลดความยาวแถวคอยและระยะเวลาการรอคอยในจุดที่ผู้โดยสารต้องใช้บริการต่างๆ ก็จะมีทั้งจุดเช็กอิน จุดตรวจค้น จุดตรวจหนังสือเดินทาง
ในส่วนแรก จุดเช็กอิน ทอท.มีนโยบายให้สายการบินต่างๆ เปิดให้ผู้โดยสารเช็กอินที่เคาน์เตอร์ล่วงหน้า 4 ชั่วโมงก่อนเวลาขึ้นเครื่อง เพราะเราพบว่า พฤติกรรมของผู้โดยสารส่วนใหญ่จะที่เดินทาง จะมาถึงสนามบินล่วงหน้าอยู่แล้ว 4-5 ชั่วโมงก่อนเดินทาง ซึ่งถ้าไม่เปิดเคาน์เตอร์เช็กอิน ก็จะทำให้เกิดภาพของผู้โดยสารตกค้างบริเวณจุดพักคอยเป็นจำนวนมาก เพราะฉะนั้นเราอยากให้ผู้โดยสารเช็กอินได้เร็ว และสามารถเข้าไปในจุดพักคอยภายในอาคารผู้โดยสารได้ ซึ่งตรงนั้นมีร้านอาหาร มีร้านค้าต่างๆ ให้ผู้โดยสารได้จับจ่ายใช้สอย
ทั้งนี้ นโยบายดังกล่าวได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีจากสายการบินต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การบินไทย ซึ่งเป็นสายการบินหลักของประเทศ ที่มีการเปิดให้บริการเช็กอินล่วงหน้าได้ 12 ชั่วโมง คือแทบจะเรียกว่าเช็กอินได้ตลอดเวลา ซึ่งเป็นจุดที่ให้ผู้โดยสารที่มาถึงก่อนไม่ต้องรอนาน สามารถที่จะเข้าไปที่เคาน์เตอร์เช็กอินได้เลย แล้วเข้าไปรอข้างใน
นอกจากนี้ ทอท.ได้ติดตั้งระบบที่เรียกว่า บริการเช็กอินด้วยตนเอง หรือ Self Check-In และระบบรับกระเป๋าสัมภาระอัตโนมัติ หรือ Self Bag Drop เพื่อให้ผู้โดยสารที่ไม่อยากจะรอคิวที่เคาน์เตอร์ สามารถเลือกเช็กอินผ่าน Self Check-In ของสายการบินที่เปิดให้บริการได้ ขณะนี้มีประมาณ 35 สายการบินที่ให้บริการ Self Check-In ซึ่งทำให้ผู้โดยสารสามารถเช็กอินได้ด้วยตัวเองและลดระยะเวลาในการคอย ทั้งนี้ บริการ Self Check-In และ Self Bag Drop ก็ทำได้ล่วงหน้า 6 ชั่วโมงก่อนเวลาเดินทาง
ส่วนที่ 2 คือ จุดตรวจค้น ทาง ทอท.ได้เพิ่มเจ้าหน้าที่และช่องการตรวจค้น จากเดิมในหนึ่งช่องการตรวจค้นจะมีแค่เครื่องตรวจร่างกาย (Body Scanner) ขณะนี้ ทอท.ได้เพิ่มการเดินผ่านเครื่องตรวจวัตถุโลหะ (Walk Through) ทำให้ผู้โดยสารสามารถเลือกใช้ได้ทั้ง Body Scanner หรือ Walk Through ทำให้เกิดประสิทธิภาพและความรวดเร็วในการผ่านช่องทางเพิ่มขึ้นอีก 40% ผู้โดยสารใช้เวลาน้อยลง จากเดิมจะอยู่จุดนี้ 35 นาที กลายเป็นเหลือเพียงประมาณ 14 นาทีเท่านั้น
ขณะเดียวกันในจุดตรวจหนังสือเดินทาง ทอท.ได้ติดตั้งระบบ Auto Gate ที่ทำให้ลดการใช้เจ้าหน้าที่ เพิ่มประสิทธิภาพและความรวดเร็วในการให้บริการ ปัจจุบัน ทอท.จัดซื้อไว้ทั้งหมด 80 เกต ติดตั้งไปแล้ว 20 เกต ที่บริเวณโซน 2 ของท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ และจากการทดลอง ผู้โดยสารให้การตอบรับเป็นอย่างดี เพราะใช้เวลาแค่ 20 วินาทีเท่านั้น เพราะฉะนั้นการดำเนินการส่วนนี้ทำให้แถวคอยของผู้โดยสารขาออกลดลงไปอย่างมาก และลดการใช้เวลา จาก 35 นาที เหลือเพียง 12 นาทีเท่านั้น ถือเป็นการเพิ่มความสะดวกสบายและเพิ่มความประทับใจให้ผู้โดยสาร
นอกจากนั้น ปัจจุบัน ทอท.กำลังเริ่มดำเนินการในเรื่องของการปรับแต่งพื้นที่สำหรับท่าอากาศยานสุวรรณภูมิและท่าอากาศยานภูเก็ต เพื่อเพิ่มพื้นที่ส่วนกลางให้กับผู้โดยสาร ไม่ว่าจะพื้นที่สนามเด็กเล่น พื้นที่ทำงาน แบบ Coworking space และพื้นที่พักคอยผู้โดยสาร ซึ่งตรงนี้เป็นสิ่งที่เรายังไม่เคยมีมาก่อน แต่เราจะปรับและทำเพื่อให้ผู้โดยสารมีพื้นที่ส่วนกลาง สามารถที่จะพักและรอเครื่องบินได้อย่างสะดวกสบาย และเพิ่มประสิทธิภาพในการให้บริการเพิ่มมากยิ่งขึ้น
ส่วนที่ 2 ทอท.ได้เพิ่มประสิทธิภาพในการรองรับผู้โดยสาร หรือ Capacity คือการเปิดให้บริการอาคารเทียบเครื่องบินหลังใหม่ Satellite 1 หรือ SAT-1 ที่ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ปัจจุบันมีเที่ยวบินที่เข้าไปใช้อาคาร SAT-1 มากถึง 150 เที่ยวบินต่อวัน ซึ่งอาคาร SAT-1 เป็นจุดที่ผู้โดยสารให้ความสนใจ เนื่องจากเป็นอาคารใหม่ มีความโอ่โถง จึงกลายเป็นจุดเช็กอินใหม่ของท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ
รวมทั้งในเดือนกันยายน 2567 นี้ ทอท.เตรียมจะเปิดให้บริการรันเวย์เส้นที่ 3 ที่เพิ่มขีดความสามารถในการรองรับเที่ยวบินของท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ จากเดิม 64 เที่ยวบินต่อชั่วโมง เป็น 98 เที่ยวบินต่อชั่วโมง ซึ่งจะลดปัญหาเรื่องจอดรอเตรียมเทกออฟ และปัญหาสายการบินต้องบินวนรอแลนดิ้ง
ซึ่งการดำเนินงานทั้งหมดนี้ เพื่อเพิ่มความสะดวก ดึงดูดสายการบินและนักเดินทางให้เลือกประเทศไทยเป็นศูนย์กลางด้านการบิน และไม่ใช่เฉพาะเป็นแค่จุดหมายปลายทาง หรือ destination แต่ยังเลือกเป็นจุดเปลี่ยนถ่ายเครื่องเพื่อให้ไทยเราเป็นฮับการบินของภูมิภาคอย่างแท้จริง”
ดร.กีรติ ฉายภาพถึงความสามารถในการรองรับผู้โดยสาร และเทรนด์ของการเดินทางจากนี้ ไว้ว่า
“สิ่งที่เราพยายามดำเนินการ คือเราต้องการเพิ่มขีดความสามารถของท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ให้สามารถรองรับผู้โดยสารในระยะสั้นได้ถึง 80 ล้านคนต่อปี ซึ่งปัจจุบันการเพิ่มอาคาร SAT-1 และรันเวย์เส้นที่ 3 ทำให้สามารถรองรับผู้โดยสารได้ประมาณ 60 ล้านคนต่อปีแล้ว ส่วนการก่อสร้างอาคารเทอร์มินอลหลังใหม่ ส่วนต่อขยายด้านทิศตะวันออก และอาคารเทอร์มินอล 2 ด้านทิศใต้ ต้องใช้เวลา 3-5 ปีในการดำเนินการ
เพราะฉะนั้นในระยะสั้น เราจึงพยายามปรับคุณภาพการให้บริการให้รวดเร็ว ซึ่งจะทำให้ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิเพิ่มขีดความสามารถไปได้ถึงประมาณ 80 ล้านคนต่อปี และหากว่าไปรวมกับท่าอากาศยานดอนเมืองที่สามารถรองรับผู้โดยสารประมาณ 30 ล้านคนต่อปี จะส่งผลให้ทั้ง 2 ท่าอากาศยานมีขีดความสามารถในการรองรับผู้โดยสารได้ถึง 110 ล้านคนต่อปี ซึ่ง ทอท.มองว่าเพียงพอต่อการเติบโตของอุตสาหกรรมการบิน
ซึ่งถ้าเราดูเทรนด์จะเห็นว่าปัจจุบันนี้ แนวโน้มผู้โดยสารกลับมาเดินทางแล้วในหลายประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากภูมิภาคยุโรป พบว่ามีปริมาณนักท่องเที่ยวเดินทางมาอยู่ที่ระดับเกินกว่าปี 2562 ถือว่านักท่องเที่ยวจากยุโรปฟื้นตัวประมาณ 100% แล้ว นอกจากนั้นมีภูมิภาคที่รัฐบาลไทยส่งเสริมด้วยมาตรการฟรีวีซ่า อย่างเช่น อินเดีย ซึ่งปัจจุบันนี้นักท่องเที่ยวเกิน 100% ไปถึงระดับ 125% ซึ่งถือว่าเป็นเรื่องที่ดี ทำให้เห็นเทรนด์การเดินทางและการกลับมาของผู้โดยสารเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ซึ่งมีภูมิภาคเดียวที่ยังต้องจับตามอง คือจีน เพราะปัจจุบันนักท่องเที่ยวจีนฟื้นตัวอยู่ที่ประมาณ 65% ต้องยอมรับว่ายังน้อยอยู่เมื่อเทียบกับจำนวนนักท่องเที่ยวจีนที่เราเคยได้เมื่อปี 2562 ซึ่งก็ต้องติดตามเรื่องปัญหาเศรษฐกิจภายในประเทศของจีนเอง แม้ว่ามีมาตรการฟรีวีซ่ากระตุ้นการเดินทางแล้ว มีนักท่องเที่ยวจีนเพิ่มมากขึ้น แต่ก็ยังไม่ถึงระดับที่น่าพึงพอใจนัก อย่างไรก็ดี ทอท.ยังมองว่าเป็นโอกาสในอนาคตถ้านักท่องเที่ยวจีนกลับมาถึงระดับ 100% จะทำให้ปริมาณผู้โดยสารรวมกลับมาเกินกว่าปี 2562 ได้
ทอท.คาดว่าภายในปี 2568 หรือปีหน้า เราจะเห็นภาพปริมาณนักท่องเที่ยวที่ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิเกิน 65 ล้านต่อปี มากกว่าตัวเลขในปี 2562 แล้ว และจะพัฒนาไปเรื่อยๆ จนเป็น 80 ล้านคนต่อปี ในปี 2570”
แล้วเมื่อไหร่ไทยจะเป็นฮับการบินของภูมิภาค ดร.กีรติ จึงได้ยกตัวอย่างไทยกับนานาประเทศ เพื่อให้เห็นภาพได้ชัดขึ้น“ก่อนอื่นต้องเปรียบเทียบว่าคู่แข่งของเราคือใคร อย่างคู่แข่งสำคัญที่เรามองคือสิงคโปร์ ปัจจุบันสิงคโปร์มีปริมาณผู้เดินทางประมาณ 80 ล้านคนต่อปี เพราะฉะนั้นถ้าถามว่าท่าอากาศยานของประเทศไทยเทียบกับที่สิงคโปร์ได้หรือไม่ อยู่ที่เรื่องขยายขีดความสามารถ การกระตุ้นการเดินทาง และการรองรับการกลับมาของผู้โดยสารของไทย หากว่าสามารถพัฒนาท่าอากาศยานสุวรรณภูมิไปได้ถึง 80 ล้านคนต่อปี และท่าอากาศยานดอนเมืองอีก 30 ล้านคน “จะทำให้เราสามารถแข่งขันได้เทียบเท่าหรือมากกว่าสิงคโปร์” ซึ่งตรงนี้ก็เป็นจุดที่ ทอท.ตั้งเป้าเอาไว้ และมองว่าเป็นเป้าหมายที่ ทอท.ต้องพุ่งชนให้ได้
ส่วนความคืบหน้าของท่าอากาศยานในภูมิภาคนั้น แน่นอนว่าทั้งท่าอากาศยานเชียงใหม่และท่าอากาศยานภูเก็ตก็อยู่ในแผนที่ ทอท.จะพัฒนาเช่นกัน ปัจจุบันจะเห็นว่าเริ่มมีผู้โดยสารเข้ามาค่อนข้างหนาแน่นทีเดียว โดยเฉพาะท่าอากาศยานภูเก็ต มีผู้โดยสารระหว่างประเทศ เกินตัวเลขปี 2562 แล้ว สะท้อนว่าดีมานด์สูงมาก เพราะฉะนั้น ทอท.ก็กำลังเร่งรัดดำเนินการขยายขีดความสามารถของทั้งสองแห่ง ให้รองรับได้ 18 ล้านคนต่อปี ซึ่งปัจจุบันนี้ ทั้ง 2 ท่าอากาศยานในอยู่ที่ประมาณ 12 ล้านคนต่อปี ซึ่ง ทอท.พร้อมที่จะลงทุน โดยมีวงเงินลงทุนประมาณ 2.5 หมื่นล้านบาท
เนื่องจากท่าอากาศยานทั้ง 2 แห่งอยู่ในพื้นที่เมือง และมีข้อจำกัดในเรื่องของรันเวย์ ก็คือมีแค่รันเวย์เดียว ดังนั้น ทอท.กำลังมองไปข้างหน้าในอนาคต ด้วยการลงทุนเพิ่มเติม สำหรับท่าอากาศยานแห่งที่ 2 ของเชียงใหม่ ที่ทางรัฐบาลมองว่าจะเป็นท่าอากาศยานล้านนา ซึ่งก็เป็นท่าอากาศยานอินเตอร์เนชั่นแนลแห่งใหม่ของภูมิภาค รวมไปถึงท่าอากาศยานแห่งที่ 2 ของภูเก็ต คือ ท่าอากาศยานอันดามัน ที่มีขีดความสามารถประมาณ 20 ล้านคนต่อปี และรองรับผู้โดยสารอินเตอร์เพิ่มมากขึ้นด้วย”
ย้อนถึงความท้าทายช่วงที่ผ่านมาว่า “เนื่องจากว่าผมเป็นวิศวกรมาก่อน โดยเรียนจบวิศวกรรมที่สถาบันเทคโนโลยีนานาชาติสิรินธร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ แล้วก็ไปเรียนต่อด้านวิศวกรรมที่มหาวิทยาลัยโตเกียว ดังนั้น มุมมองการใช้ชีวิตและเป้าหมาย จะเน้นเรื่องของหลักวิศวกรรม หลักการวิเคราะห์อย่างมีเหตุผล และการใช้หลักวิทยาศาสตร์ในการจับ แล้วแก้ปัญหา แล้วก็ค้นหาแนวทางใหม่ๆ ในการที่จะให้บริการ
ซึ่งผมมองว่าเป็นหลักการสำคัญที่ใช้ในการผลักดันการพัฒนาและความก้าวหน้าขององค์กร มองว่าการที่ผมได้มาบริหาร ทอท. ในฐานะกรรมการผู้อำนวยการใหญ่ เป็นจุดที่พอดีกันกับความลงตัวในเรื่องของความต้องการขององค์กร ในแง่ที่ว่า ตอนนี้ ทอท.ต้องการพัฒนาและก่อสร้างสนามบินใหม่ๆ ต้องการขยายขีดความสามารถในการให้บริการ ทั้งระยะสั้นและระยะยาว
เพราะฉะนั้น จึงเป็นโอกาสที่ผมได้ใช้หลักการวิศวกรรมเข้ามาวิเคราะห์ปัญหาอะไรคือคอขวด ผู้โดยสารต้องการอะไร มีอะไรบ้างที่ ทอท.จะทำได้ในฐานะผู้ให้บริการท่าอากาศยานในการปรับปรุงคุณภาพการให้บริการ ถือว่าได้ทำงานตรงตามเป้าหมายที่ตัวเองตั้งไว้ ตั้งเป้าหมายที่จะผลักดันของการขยายท่าอากาศยานต่างๆ ให้แล้วเสร็จภายใน 4 ปีที่อยู่ในตำแหน่ง ถือว่าเป็นประโยชน์ที่ทิ้งไว้ให้กับองค์กร”
ไม่แค่เต็มที่กับการทำงานในแต่ละวันเท่านั้น กับครอบครัวก็เต็มอิ่มด้วย
“ขอเรียนตรงๆ ว่า ผมเป็นครอบครัวที่มีลูกเล็ก อายุแค่ 2 ขวบเท่านั้น ดังนั้นผมต้องแบ่งเวลาให้กับครอบครัวบ้างและเป็นความโชคดีที่ผมมีภรรยาที่เข้าใจว่าตอนนี้งานค่อนข้างหนักมากใช้เวลาทำงานหนักมาก ส่วนใหญ่แล้วผมก็จะพยายามทุ่มเทงานในวันธรรมดาให้เต็มที่ ส่วนวันหยุดเสาร์และอาทิตย์ พยายามจะไม่รับนัดหรือไม่รับเซ็นเอกสารหนังสือ เพื่อให้เวลากับครอบครัว
ตารางของวันหยุด เช้าวันเสาร์ ส่วนใหญ่กิจกรรมที่ทำประจำ คือ การพาลูกไปเดินรอบเกาะรัตนโกสินทร์พอดี เพราะอยู่ใกล้บ้าน หรือเดินไปวัดพระแก้ว วัดโพธิ์ ซึ่งนอกจากพาลูกและภรรยาไปเที่ยวแล้ว ก็ออกกำลังกายไปในตัวด้วย ดังนั้นผมให้ความสำคัญกับการใช้เวลากับครอบครัวในช่วงวันหยุด”
ในแวดวงกล่าวขานว่า เป็นคนร้องเพลงไพเราะ
“ผมชอบร้องเพลง เป็นเรื่องจริง เพื่อนๆ ต่างก็รู้ว่าผมชอบร้องเพลง เพราะผมชอบความสนุก ชีวิตในการทำงานมันต้องเครียดอยู่แล้ว เพราะฉะนั้นเราได้มีโอกาสอยู่กับเพื่อน การปลดปล่อยเป็นเรื่องที่ดีแล้ว เรื่องที่สนุก ส่วนแนวเพลงร้องได้ทุกแนว ทั้งเพลงไทยและเพลงสากล และชอบทุกแนวเช่นกัน ส่วนตัวชอบมากที่สุด คือละครเพลง”
ทีมเศรษฐกิจ
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
กีรติ กิจมานะวัฒน์ ปักธงนำ ทอท. สู่ปลายทาง Transfer
สุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ ขานรับนโยบายเชิงรุก ปั้นไทย‘ฮับการบิน’
ประทับใจ! กองทุนกีฬา ปลื้มคนแห่ร่วมโยคะ-โชว์คีตะมวยไทย ครั้งประวัติศาสตร์ บนรันเวย์สุวรรณภูมิ
